Batı Asya Edebiyatı, Eski Ruhsal Geleneğin Modern Gerçekleşmesi
"İzleyen Kurt: Abbas'tan Bir Şiir Koleksiyonu"
Yazar :( İran) Abbas Kiarostami Çevirmen: parlak sarı
Sürüm: Yazhong Culture | CITIC Publishing Group Temmuz 2017
"Kör Baykuş"
Yazar :( İran) Sadiq Hedda Stuart ve Çeviren: MUSLIM
Sürüm: Henan University Press Haziran 2017
"Hikmet'in Seçilmiş Şiirleri"
Yazar :( Türkiye) Hikmet Çevirmen: Li Yiliang
Versiyon: Shanghai Literature and Art Publishing House, Ocak 2018
"Anavatan Hanı"
Yazar :( Türkiye) Yusuf · Tigang Çevirmen: Liu Lin
Versiyon: Sanhui | People's Daily Publishing House Ekim 2018
"Sonsuz Kaçış"
Yazar :( Türkiye) Hakan Gandy Çevirmen: Yong-Jun Liu
Sürüm: Okunmamış | Beijing United Publishing Company Nisan 2018
"Gürültü tüm dünyayı sessizleştirir"
Yazar :( İsrail) Yehuda Ami Hai Çeviren: Fu Hao
Versiyon: Yazar Yayınevi Eylül 2016
"Aniden kapı çalındı"
Yazar :( İsrail) · Aite Jia Kai Leite Çevirmen: F, Wu Ting
Sürüm: 99 Bursiyer | Şangay Edebiyat ve Sanat Yayınevi Ekim 2013
"Filistinli Aşık"
Yazar :( Filistin) Mahmoud Darwish Çeviren: Xue Qingguo, Tang Jun
Versiyon: Hunan Edebiyat ve Sanat Yayınevi Ocak 2017
Modern ve çağdaş Batı Asya topraklarının bölünmesi, iki dünya savaşının yeniden düzenlenmesinin sonucudur. Tarihsel sorunlar ve siyasi güçlerin rekabeti nedeniyle Batı Asya ülkeleri uzun süredir savaş halindeler ve edebiyatın gelişimi büyük ölçüde engellendi. Ancak başka bir bakış açısıyla, tam da dış özgürlüğün mülksüzleştirilmesinden ve Batı Asya edebiyatının, insanlığın kaderi üzerine şefkat ve düşünceyle dolu, içsel ruhani dünyanın kazılmasına özel önem vermesi ve yanlış yoldan eşsiz bir bölge kazanması umudu nedeniyledir.
Ancak Batı Asya edebiyatının tanımı belirsizdir. Bir yandan, coğrafi konumu kabaca Orta Doğu ile eşdeğerdir ve Avrupa ile kıyaslanamayacak kadar karmaşık bir tarihi ve kültürel kökene sahiptir. Öte yandan, Batı Asya son derece yoğun dini ve etnik toplulukları barındırmaktadır.Araplar, Yahudiler, Persler, Türkler, Yunanlılar ve Slavların hepsi bu topraklarda gelişmektedir ve sonuç olarak diller de karışık görünmektedir. Batı Asya'da, her ülke ve her bir bölge çok farklıdır.Batı Asya'yı anlamak istiyorsanız, dilin sisini, ruhunu anlamak için, örneğin edebiyat yoluyla temizlemeye çalışmalısınız.
İran
Şiir ülkesi
Eski İran (Pers) bir şiir ülkesiydi. Fars tarihinin en ünlü dört şairi Firdosi, Sadie, Moravi ve Hafız olarak, etkileri neredeyse tüm İran şiir tarihi boyunca yayılmıştır ve Fars şair Hayamın "Ruby" si daha da önemlidir. Yayın, İncil kadar çok sayıda versiyonuyla geniş kapsamlı. Modern zamanlara girdikten sonra İran şiiri 1950'ler ve 1970'lerde zirveye ulaştı, Nima Yuhiji, Ahmad Shamru, Suhrab Sepehri vb. Hepsi bu dönemdi. Önemli şair. İran'ın yeni film dalgasının yaratıcısı Abbas Kiarusdami'nin de bir şair olduğunu belirtmekte fayda var. Şiir yaratımı, kısa ve güçlü, felsefelerle dolu ama aynı zamanda kırılmalarla dolu eski Pers şiir geleneğinden geliyor. Bazı yerleşik normları takip ederek neslinin "en radikal İranlı şairi" olarak kabul edilir.
Şiirin yanı sıra İran romanları da dikkate değerdir. İran romanlarından modernizme geçiş sürecinde Sadık Khedayat, Hushang Gurhiri ve Hussein Mortazayyan Abkenal önemli roller oynadılar. Bunlar arasında Sadık Khedayat'ın temsili eseri "The Blind Owl", modern İran edebiyatı tarihinde özellikle ünlü bir eserdir. Hedayat, Avrupalı modernist edebi yaratım tekniklerini İran'a tanıtan ve bunları uygulamaya koyan ilk kişiydi. 20. yüzyılın ilk yarısında, İran'ın en fantastik eseri "Kör Baykuş" ve en gerçekçi eseri "Usta Hacı" "Hepsi Hedayat'ın elinden. "Kör Baykuş" adlı kısa roman da absürt olay örgüleriyle ve tuhaf ve gerçek dışı karakterlerle dolu çok özel bir romandır. Ayrıca Hedayat, Sartre, Kafka, Chekhov ve diğerleri gibi birçok yazarı çeviren önemli bir çevirmen ve folklor bilginidir. Ruhani dünyası, Kafka'dan derinden etkilendi ve eserleri, yaşam deneyimi ve intiharının İranlı entelektüelleri üzerinde derin bir etkisi oldu.
Türkiye
Derin edebi gelenek
Konu Türk edebiyatı olunca akla tanıdık bir isim Orhan Pamuk geliyor. "Benim Adım Kırmızı", "İstanbul" ve "Beyaz Kale" sayısız insanı İstanbul şehrine takmış ve Pamuk neredeyse Türk edebiyatıyla özdeşleşmiştir. Ancak bir yazar olarak Pamuk hiçbir yerden doğmamış, arkasında Türkiye'nin alışılmadık ama son derece derin edebi geleneği var.
Örneğin Nazım Hikmet (1902-1963). Türk şiir tarihinde sürekli enerji tüküren koca bir yıldız olarak kabul edilir, Türk şiir devrimini başlatan, özgür şiiri ve konuşma dilini geleneksel şiire sokan oydu. Şiirleri çok bulaşıcıdır ve 20. yüzyılda birçok önemli isyan karşıtı harekete kişisel olarak katıldı. Hemen hemen tüm Türkler, Hikmet'in Cumhuriyet'in yaratıcısı Kemal'den sonra en ünlü ve seçkin ikinci Türk olduğuna inanıyor.
Diğer bir örnek Yousef Attigan'dır (1921-1989). Orhan Pamuk, çağdaş Türk yazarları arasında en çok hayranlık duyduğunu ve onu izlediğini söylemişti, bunlardan biri Atigan. Attigan'ın romanları insan varoluşunun ikilemini araştırıyor, anlatı yoğun, bilinç akışı ve illüzyon iç içe geçmiş, son derece modern ve 20. yüzyıl Türk sosyal ruhunun bir aynası.
Yeni nesil romancı Hakan Günday son yıllarda artan ilgi gördü. Onun "Bitmeyen Kaçış" adlı eseri, Dostoyevski tarzı bir psikolojik keşif yöntemi, Kafka tarzı monolog, cesur ve karanlık yazı stili kullanarak, insanlığın kötülüğünün derinliklerine inen mevcut dünya mülteci sorunundan yararlanıyor Yayınlandıktan sonra Türkiye, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde hararetli tartışmalara yol açtı. Bazıları "Sonsuz Kaçış" ın yeni nesil bir "Teneke Davul" olduğunu, Pamuk'un bile erdemli yapabileceğini söyledi.
İsrail
Belirsiz edebi özellikler
İsrail edebiyatına gelince, onun niteliklerini netleştirmek bizim için zor, yani İsrail edebiyatı belirsiz. Genellikle İbranice edebiyatı olarak sınıflandırılır, ancak çok az kişi İbranice yazmaktadır. Bu, son yıllarda çok popüler hale gelen İsrailli romancı Amos Oz'da görülebilir. İyi İbranice yazarlar, özellikle şiir konusunda çok azdır.
Efsaneye göre, İsrail askerleri savaş alanına biri valiz, diğeri Amihai'nin şiirleri olmak üzere iki şey getirmelidir. İsrail'de Amihainin popülaritesi nefes kesici ve İngilizce konuşulan ülkelerde büyük etkisi var. Hemen hemen tüm şiir koleksiyonları İngilizceye çevrildi. Ancak Amihai yalnızca modern İbranice yazıyor ve bununla ilgili gerçek şu ki, Almanca onun ana dilidir.
Yehuda Amichai (Yehuda Amichai, 1924-2000) Almanya'da doğdu. 1935'te Yahudiler anavatanlarına döndüklerinde ebeveynleriyle birlikte İsrail'e taşındılar (o sırada Filistin'deydi). İbrani edebiyatının üç bin yıllık uzun bir tarihi vardır, ancak İsrail edebiyatının sadece 60 yılı vardır. Ancak 14 Mayıs 1948'de İsrail'in kuruluşundan sonra modern anlamda İbrani edebiyatı yapmıştır. Amihai neredeyse modern İbrani edebi geleneğini şekillendirdi. Mandelstam, Celan ve Brodsky gibi birçok Yahudi şair, çoğunlukla modern İbranice yazmaz ve karmaşık bir yazı stilini tercih eder.Amihai gibi kısa sözlü İbranice yazan Yahudi şairler Şairler çok nadirdir. Amihainin şiirlerinde zaman zaman dilbilgisi hataları da oluyor, örneğin İbranice dişil eril bir sözcük yazmak gibi ve Almancada bunların tümü kaynağı bulabilir. Bu nedenle, Amihai'nin İbranice yazması tamamen zor bir seçimdir.
Ted Hughes bir keresinde bunu şu şekilde tanımladı: Amihai ve şairler Herbert, Hruber ve Popa, gerçek dili aşan bir dili, bir imgelerin dilini paylaşıyorlar. Ancak bu imgeler rüya dünyasından modaya uygun sürrealist bir şekilde değil, Amihai'nin şiirlerinde Yahudilerin iç ve dış tarihinden alınmıştır. Sanki tüm antik çağın manevi yatırımı aniden paraya çevrilmiş ve modern para birimiyle şiirleri hassas ve ağır metaforik sularla doluydu. Aynı zamanda, modern İsrail'in tüm unsurlarını aynı ortak para birimine çevirdi.
Geçtiğimiz yüzyılda İsrail savaşlardan ve kaostan acı çekti.Birçok İsrailli hayatta kalma ve ahlak arasındaki ilişkiyi nasıl dengeleyeceklerini düşünüyor.Bu derin yansıma, İsrail toplumunda bir gelenek haline geldi. Ancak İsrailli romancılar arasında Etega Kairet gibi gelenek dışı olanlar da var. Romanları temelde kısa öyküler, güçlü ve ilginç ve hatta garip ve büyülü.
Filistin
Şiirle manevi bir memleket inşa edin
Önceki Ortadoğu savaşlarında İsrail askerleri Amihai'nin şiirlerini ön saflara okurken, Filistinliler savaşta ısrar etmek için Darwish'in şiirlerini söylediler. İkisi siyasi düşman olsa da Amihai, ikincisi tarafından büyük saygı görüyor. Darwish, "Arap-İsrail çatışmasını" iki anı arasındaki bir mücadele olarak yorumluyor: Amihai'nin şiirleri, aynı topraklar hakkında yazdıkları için ona meydan okudu.
Derviş, İngilizce, Fransızca ve İbranice bilmektedir, ancak Arapça yazmakta ısrar etmektedir. Eski manevi geleneklerde ısrar eden başka bir şair. Darwish, Amihai ile ilişkisini şu şekilde tanımladı: "Manzarayı ve tarihi kendi ihtiyaçlarına göre kullanmak istiyor ve bu benim yok edilmiş kimliğime dayanıyor. Yani aramızda bir rekabet var: toprak kim? Dilin sahibi? Onu kim daha çok seviyor? Kim daha iyi yazıyor? "
Filistin-İsrail çatışmasının konusu, Darwish'in ulusal sözcü olarak ün kazanmasını sağladı, ancak o, "Kamusal imajım endişemden daha büyük." Dedi. Derviş için asıl önemli olan, Filistin'in ruhani memleketini şiir diyarında "silahtan çok daha güçlü bir güç" olarak kurmaktır.
Yazar / Beijing News muhabiri Yang Siqi
